poniedziałek, 10 maja 2021

W TYGODNIU BIBLIOTEK

W nawiązaniu do obchodzonego niedawno  Dnia Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych pragniemy Państwu przedstawić i omówić nasze zbiory biblioteczne jakie posiadamy w bibliotece. Pozycje dla osób z dysfunkcjami wzrokowymi.

Zastanawialiście się kiedykolwiek czy osoby niewidome potrafią pisać i czytać?  Oczywiście, że tak, chociaż pismo, jakim się posługują jest zupełnie różne od pisma osób widzących.  Przede wszystkim należy wyjaśnić, że osoby z dysfunkcją jednego zmysłu z powodzeniem korzystają z pozostałych zmysłów, dotyczy to również osób niewidomych. Najnowsze badania pokazują, że osoby niewidome są w stanie nauczyć się „widzieć” kształt ludzkiego ciała za pomocą … uszu, wykorzystując echolokację. Potrafią również stworzyć mapę 3D otaczającej ich przestrzeni i posługują się także dotykiem. To właśnie za pomocą dotyku osoby niedowidzące czytają.

Zanim zostało opracowane pismo brajla, osoby niewidome posługiwały się zwykłym alfabetem, a książki dla nich były drukowane wypukłą czcionką. Był to jednak system niewygodny i mało wydajny, gdyż litery musiały być na tyle duże, by można je było odczytać.  Wynalazcą nowego sposobu zapisu liter dla osób niewidomych jest Ludwik Braille (1809-1852), który stracił wzrok w wieku trzech lat. Nastoletni Braille zetknął się z oficerem wojskowym opracowującym szyfr, który umożliwiałby żołnierzom w okopach porozumiewanie się w ciemności. System opierał się na kombinacji 8 punktów tworzących poszczególne symbole. Ostatecznie szyfr nie został wykorzystany do celów wojskowych, posłużył jednak Braille'owi do stworzenia pisma dla osób niewidomych. Podstawą pisma punktowego, z której wyprowadza się cały system Braille'a jest sześciopunkt nazywany znakiem tworzącym. System składa się ze znaków będących kombinacją sześciu wypukłych punktów ułożonych w dwóch kolumnach po trzy punkty w każdej. Dzięki różnej konfiguracji zmiennej liczby punktów uzyskuje się 63 znaki. Alfabet Braille'a jest alfabetem uniwersalnym - posługują się nim osoby niewidome na całym świecie. Występujące w różnych językach litery ze znakami diakrytycznymi, takie jak polskie ę, ą czy ś, zostały ustalone oddzielnie dla każdego języka. Za pomocą pisma brajlowskiego zapisywane są również nuty.

Znajomość alfabetu Braille'a zapewnia większą niezależność. Niewidomi mogą nie tylko samodzielnie czytać, ale i pisać.

W naszych zbiorach posiadamy książki publikacje przystosowane dla osób  dysfunkcją wzroku:

  • Wielkie Litery to wydania książek ze specjalną czcionką, składem i kontrastem, które chronią wzrok i ułatwiają czytanie osobom słabowidzącym, które gwarantują komfort czytania i niwelują bariery w dostępie do książki. Zapoznaj się z naszą ofertą wpisując w wyszukiwarkę "wielkie litery" w katalogu on-line. Literatura ta mieści się na wyodrębnionych i odpowiednio opisanych regałach, a wszystko po to by  ułatwić dostęp do tych pozycji. 
  • Bogaty zbiór audiobooków – dla dzieci oraz dorosłych, umieszczone na wyodrębnionych regałach.
  • Posiadamy również, dzięki uprzejmości FUNDACJI SZANSA DLA NIEWIDOMYCH, kilka egzemplarzy czasopisma Help w wydaniu braillowskim przekazanych w darze.
Polecamy również portal  Wolne Lektury https://wolnelektury.pl/, projekt fundacji Nowoczesna Polska realizowany pro publico bono. Stworzony został we współpracy z Biblioteką Narodową, Biblioteką Elbląską oraz Biblioteką Śląską pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. 
W swojej bibliotece Wolne Lektury posiadają ponad pięć tysięcy utworów w formie ebooków, dostępnych w sześciu formatach: HTML, TXT, PDF, EPUB, MOBI oraz FB2. Dodatkowo zasoby są wzbogacone o ponad 700 audiobooków w formacie MP3 i OggVorbis czytanych przez m.in. Danutę Stenkę, Andrzeja Chyrę, Andrzeja Seweryna czy Jana Peszka. Oprócz tego 217 audiobooków dostępnych jest także w formacie DAISY, który może okazać się pomocny dla osób słabowidzących.