czwartek, 16 lipca 2020

WSPOMNIENIE W OBRAZIE K. KLOSKOWSKIEGO


W Bydgoszczy mamy około pięćdziesięciu mostów. A było ich jeszcze więcej. Miasto nasze przedzielają rzeka Brda i Kanał bydgoski. Wobec takiego usytuowania naszego grodu, miejsca te trzeba było ze sobą połączyć mostami.

Obraz, który dzisiaj prezentujemy przedstawia nieistniejący most Władysława IV zwanym też kamiennym. Łączył on ulice Świętej Trójcy i Grunwaldzką, położone po przeciwnych stronach Kanału Bydgoskiego. Zlokalizowany był w rejonie obecnych przystanków tramwajowych na rondzie Grunwaldzkim. Służył mieszkańcom aż do 1972 roku.

Jego historia sięga 1772 roku, kiedy to powstał projekt budowy Kanału Bydgoskiego. Pierwszy most powstał po uruchomieniu Kanału Bydgoskiego w 1774 r. Natomiast po pierwszej modernizacji kanału, która nastąpiła jeszcze w XVIII wieku, wybudowano nowy most. Obie konstrukcje były drewniane. W 1841 roku władze Bydgoszczy podjęły decyzję o wybudowaniu nowego, kamiennego mostu, który miał obsłużyć rosnący ruch rozwijającego się miasta i regionu.
Kamienny most był tak zbudowany , że przęsło (północne) było szersze i wyższe, by umożliwić przepływanie barek, a pod niższym (południowym) funkcjonowała kładka dla pieszych. Konstrukcja mostu umożliwiła na początku XX w. położenie na nim torowiska tramwajowego. Budowa torowiska na ulicach Świętej Trójcy i Grunwaldzkiej rozpoczęła się w październiku 1897 roku i trwała ponad 4 miesiące, pierwsze tramwaje pojawiły się 1 marca 1898 roku.
W okresie międzywojennym most otrzymał imię króla Władysława IV, którego herb umieszczono od strony ulicy Grunwaldzkiej. Wcześniej most nazywano po prostu mostem kamiennym. Dnia 4 września 1939 r. wycofujące się oddziały Wojska Polskiego wysadziły południowe przęsło mostu, które zostało prowizorycznie naprawione w 1940 r. przez okupanta. 22 stycznia 1945 roku most został ponownie zniszczony podczas wyzwalania miasta. Prowizorycznie odbudowano go rok później. Most posiadał drewniany pomost ułożony na zachowanym przęśle ceglano-kamiennym oraz tymczasowym z dźwigarów stalowych. W takiej formie most dotrwał do początku lat 70. XX wieku. W 1970 roku przeprawę wyremontowano na podstawie projektu opracowanego przez Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego. Most wrócił do użytku w styczniu 1971 roku, natomiast tramwaje kursowały  po nim tylko przez rok. W tym samym roku rozpoczęto budowę węzła grunwaldzkiego. Wiązało się to z zasypaniem wybranego odcinka Kanału Bydgoskiego oraz z rozbiórką mostu. Prace te zakończono na przełomie 1972-1973 roku. W jego miejscu położono torowisko tramwajowe wraz z przystankami w bliskim sąsiedztwie Ronda Grunwaldzkiego.

Zima 1970/71 roku. Trwają prace przygotowawcze do zasypania odcinka Starego Kanału między drugą i trzecią śluzą. Po lewej widać fabrykę rowerów, a za nią gmach ówczesnego Technikum Mechaniczno-Elektrycznego. Archiwum: https://expressbydgoski.pl/w-tym-roku-minelo-40-lat-od-ukonczenia-ronda-grunwaldzkiego-na-gruzach-budowli-o-200-lat-starszej/ar/10871514

Dzisiaj most kamienny, Władysława IV możemy podziwiać i się nim zachwycać tylko na starych kartkach pocztowych i w obrazach. Pewnie nie jedna osoba westchnie i powie szkoda,  że go nie ma…

Źródło: Internet

Jedyną „pamiątką” po starym moście to ponad 300 letni dąb – pomnik przyrody – stoi  przy przystanku tramwajowym (Rondo Grunwaldzkie). To on „pamięta” czasy budowy kanału, mostu, rozkwit i upadek transportu wodnego oraz likwidację części starego kanału.

Źródło: https://blog.reimus.com.pl/bylo-stalo-1-most-wladyslawa-iv/